Э.Батнямбуу: Кино урлагийг амархан, үзэгчдээ тэнэг гэж боддог хүмүүс байна

- 37-р точка киноны “Өнчин ягааны Цогоо”-гоор үзэгчдэд илүү их танигдан. Үүнээс гадна өөр хэчнээн кинонд тоглосон билээ. Том, жижиг дүрүүд?
Тэнгэрээс буусан од, Маш нууц 1,2, Бууны сумыг буцааж болохгүй, Дежа вю, Буруу өрөг. Өнгөрсөн зун Бэрх шагай нэртэй үлгэрийн кинонд туслах дүрд тоглосон. Энэ бол Бушхүүгийн үлгэр, Алтан өргөө зэргээс хойш хийж байгаа анхны бүрэн хэмжээний үлгэрийн кино.
- Маш нууц киноны 1,2-р анги дээр гардаг билүү. Ёстой анзаараагүй юм байна?
Хальт гардаг юм аа. Эерэг нь ч бий, эсрэг нь ч бий. Бүгд туслах дүр.
- Дэлгэцээр тэр бүр гараад байдаггүй ч кинотой үргэлж холбоотой ажилладаг байх, тийм үү?
Гол төлөв гэрлийн найруулагчаар ажилладаг.
- Гэрлийн найруулагчаараа хэчнээн кинонд ажилласан бэ?
Гэрэлтүүлэгчийн туслахаар 2009 оноос эхлэн ажиллаад 2013 оноос гэрлийн найруулагчаар ажиллаж байна. Нийт 40-50 кинонд энэ чиглэлээрээ ажилласан.
- “Дежа вю”-д тоглосон дүр чинь эсрэг билүү, эерэг билүү?
Гол дүр. Бас эсрэг.
- “Дежа вю” киноны зохиол Холливуудын ижил нэртэй кинотой адилхан уу. Дензель Вашингтон, Холли Берри хамтарч тоглосон?
Адилхан биш байх. Утга санаа нь ойролцоо байж магадгүй.
- “Дежа вю" гэдэг шинжлэх ухааны ойлголтоо хөөсөн үү. Үзэгчид нэрийг нь сонсоод л адилхан нэртэй гадаад киноны хуулбар гэж ойлгодог шүү дээ?
Шинжлэх ухаанаа баримталсан. Тухайн үед судалгаа хийж үзээд түүн дээрээ ярилцаж, зохиолоо бичээд зургандаа орсон. Гадны киног нь үзээгүй болохоор үйл явдал нь давхцаж байгаа үгүйг санахгүй юм.
- Кино зохиол бичиж байгаа юу?
Одоогоор бичээд гаргачихсан юм байхгүй. Оролдоод л байна.
- Өдрийн цагаар зураг авахдаа гэрлээ хэрхэн тавьдаг вэ. Манай киноныхон ихэвчлэн подсвет ашигладаг хэвээрээ юү?
Гэрэл, подсвет ашиглана, нараа хаана, нарандаа ч авна. Ер нь янз, янзаар л авна шүү дээ. Дээр дурдсан Бэрх шагай үлгэрийн УСК-нд гэрлийн найруулагчаар  давхар ажилласан.
- Киноны гэрэл тавих тухай ярих гэхээр миний хувьд мэдэхгүй учир нарийвчилж яримааргүй байна. Үүний оронд сахалны талаар ганц хоёр юм асууя?
Миний сахал муу ургана аа.
- Манайхны кинонд муу хүн гэхээрээ л сахалтай дүрслэх юм. Тэгээд утга учиргүй баахан бавайсан сахал наачихна. Тэр нь дэлгэцээр маш тод харагддаг. Олон кинонд ажилласан туршлагатай хүний хувьд “наад хиймэл сахлаа больчхооч” гэмээр үе таарч байсан уу?
Янз, янз байдаг л даа. Үнэхээр ч зарим нь ичмээр байдаг шүү. Зарим киног үзэж байхад мэдэгдээд байдаг хиймэл сахалнуудыг хараад ичээд байдаг юм. Нүүр будагчид нь анхнаасаа л сахалтай бол гоё харагдна гэхээр тестэлж үздэг.
- Тэгээд зураг авч байхдаа монитороосоо хараад болиулдаггүй юм уу. Зохиолоо ярьчхаад зураг авах үеэр багийнхныхаа санаа оноог сонсож, алдаагаа залруулдаггүй юм уу?
Би сахал хийлгэж байгаагүй ээ. Хууз нэмж хэдэн үс наалгаснаас хэтрэхгүй. Найруулагч , нүүр будагчин, зураглаач, зураач, гэрэлтүүлэгч гээд багийнхан бүгд ярилцаж, тохиролцоод тестээ хийгээд батлаад гаргадаг шүү дээ.

Авч байсан.

Нулимс дуслуулаад уйлж тоглохыг хүсдэггүй юм аа, би.

Ямар нөхцөлд тоглож байгаагаасаа шалтгаална л даа. Тэгсэн ч гэсэн монгол эрчүүдийн урвагар дүр, тэр дундаа уйлж унжаад байх нь нэг их зохимжгүй харагддаг. Бусад жүжигчинг мэдэхгүй юм, миний хувьд нулимс урсгаж тоглох дургүй.

Уйлмаар байсан ч тэр сэтгэл хөдлөлөө тээж, илэрхийлж тоглохыг чухалчилдаг. Уйлахгүй хүн ч гэж юу байх вэ. Ядаж л нулимсаа нууна бас буцаагаад залгина, тийм үү.

Найруулагч бүрийн онцлогоос киногоо харах өнцөг нь янз, янз байдаг байх. Тэр дунд гадны киног дуурайх, жишээ авах явдал харагддаг. Кино уран бүтээлчид туршлагажаад алдаагаа засаад хөгжөөд ажиллаж байгаа баг хамт олон, уран бүтээлчид байхад үнэхээр уучлаад үзье гэсэн ч уур хүрмээр уран бүтээл, уран бүтээлчид байдаг л юм. Наад зах нь постер, трейлэр үзэхэд л харагддаг юм. Кино урлагийг амархан гээд бодчихсон нь харагддаг юм. Мөнгө олохоо урьтал болгоод үзэгчдээ тэнэг гээд бодчихсон. Үүгээрээ өөрсдийнхөө хэм хэмжээг харуулдаг. Судалгаа байхгүй, олон талын судалгааг хийхийн оронд амархан бодоод хийчихсэн нь харагддаг юм. Наанадаж, зохиолд нь хүн гарч байгаа бол хүн судлал, сэтгэл судлалаас авахуулаад хийх ажил их бий. Би ч сурж, хичээж яваа залуу хүн. Гэхдээ заримдаг уран бүтээлчид арай л хэтрүүлж байна. Кино зурганд гарахаас өмнөх бэлтгэл ажил маш чухал.

Сахал дээр бол алдаа гаргах, хариуцлага, туршлага гээд янз бүрийн л шалтгаан бий.

Төрсөн сэтгэгдлээ хэлж байсан.

Цаасан дээр сууж ажиллах талаас нь түлхүү хэлж байсан. Одоо зодож, цохидог үе өнгөрсөн шүү дээ. Сэтгэгдлээ хэлэхэд хүлээж авах хүнээсээ л болдог.

Юу ч хийгээгүй. Кино тойрог дотроо л...

Одоо мэргэжлээрээ түлхүү ажиллаж байна.

Жүжигчнээрээ ажиллаж байгаа. Хараахан эхлээгүй. Сая хөл хорио гээд хойшлогдчихсон. Фантастикийн залуус зүгээр суухгүй. Энэ кино нь УСК. Бас хэд хэдэн уран бүтээл төлөвлөчихсөн. Жүжигчний хажуугаар гэрлийн найруулагчаар ажиллахаар ярьж байгаа. Ажиллагаа ихтэй, сонирхолтой, амттай кинонд гэрлийн найруулагчаар ажиллах урамтай сайхан байдаг шүү.

Нэг их биш. Яах вэ, засал ном хийлгээд уншуулчихдаг.

Жилийн засал хийлгэнэ.

Тэр ч сэтгэлийн юм л гэж боддог. Эр хүний хийморь гэж байна. Санаагаа буруу ойлгуулчих вий гэж бодогдоод байх юм.

Уусан юмгүй ээ./инээв/ Нэг сайн ярилцлага болохгүй байх шиг байна шүү. Нээрэн, гарчигаа юу гэж өгөх гэж байна вэ.

Гарчиг нэлээд чухал байх. Би нэг ярилцлагын гарчгаас их ичсэн шүү.

Нэг сэтгүүлчид өгсөн юм аа. “Найруулагчид намайг харчхаасай гэж гэж боддог” гэсэн байсан байх аа.

Эвгүй юм байна билээ. Дотроо тэгж бодож явдаг нь жүжигчин хүн бүрийн л бодол ч билүү, юу билээ, нэг тиймэрхүү зүйл ярьсан юм. Тэгсэн чинь шууд тэр утгаар нь, дүр горьдож явдаг юм шиг гарчиглачихсан байсан.

Амьтан алж, буу шагайж хийморь сэргээх тал дээр эсрэг байр суурьтай байдаг. Багадаа хашаа хороогоо цэвэрлээд ус, түлээ гээд гэр хорооллын бүх хүүхдийн л адил өссөн дөө. Харин одоо хань маань надаар хог асгуулдаггүй шүү.

Ажлын зав чөлөөнөөс шалтгаалаад аль боломжтой нь амжуулдаг даа. Хөл хорио гээд эхнэр илүү давамгай гэрийн ажил хийж байгаа. /инээв/ Тэрнээс өмнө би нуруун дээрээ үүрч явлаа шүү дээ.

Тэгэхгүй ээ.

Тэгнэ, бас. /инээв/ Өмнө нь нэг их юм боддоггүй байсан юм. Тэгтэл эхнэртэйгээ сууснаас хойш айлын эр хүн тэгж болохгүй гээд хог асгахаас өгсүүлээд жижиг сажиг юм огт хийлгэдэггүй. Нээрэн тийм ч юм уу гэж боддог болсон. /инээв/

Би бол аль, алиныг нь хийж өссөн болохоор юу, юугүй хийморь энэ тэр гэж боддоггүй. Чадах юм, чадахгүй юм гэж байна, эсвэл юуг нь буруу хийчих вэ гэж бодно шүү.

Сөрөөд, унаад хувь хүн өөрчилж байна гэж бодъё л доо. Түүний үр дүн нь угаасаа л хувь тавилан гэж боддог. Хүн өөрөө л хувь тавилангаа зурдаг гэж ойлгодог. Тэгсэн бол тэгэхгүй яав даа гэж хожим харамсаад байгаа нь хүртэл хувь тавилан, амьдралын жам гэж боддог доо.

Тэгж ойлгож болно. Сайн, муу ямар ч алхам хийгээд гарах үр дүн, өөр юу байдаг юм, тэр хүн л хувь тавилангаа зурж байна гэсэн үг.

Яг үнэндээ, би ярилцлага өгөх, нэвтрүүлэгт орох дургүй. Урьд нь нэг л удаа ярилцлага өгч үзсэн. Сошиал сүлжээнд идэвхгүй. Мэргэжлээрээ ажиллахын тулд киноны туслахаас өгсүүлэн ажилласаар саяхнаас л үзүүрээс нь атгаж авлаа гэж боддог. Мэргэжлийнхээ гоо сайхан, ур чадвар гээд байж болох бүхнийг дайчилж, урлагт хайртай үзэгчдэдээ мэдрүүлэхийг зорьж байна. Өөр юу ч байх вэ дээ. Цаашдаа ч мэргэжлийн талаасаа өөрийгөө илүү хөгжүүлж, хүч сорьсон бүтээлд хичээж ажиллана л гэж боддог.

Гэсэн ч хоёр талтай гарчиг гэж боддог. Найруулагч намайг гаргаж ирсэндээ бахархаж явдаг, би найруулагч болгонд таалагдах гэж гүйдэг юм шиг утгатай. Маш эвгүй санагдсан.

Ярилцсан: ТОББИ

Эх сурвалж: aldar.mn